Tổng hợp các loại thuốc điều trị viêm khớp gối

Viêm khớp gối là căn bệnh phổ biến, những cơn đau nhức lặp đi lặp lại đang cản trở cuộc sống của rất nhiều người. Vậy để kiểm soát được căn bệnh này, hiện y học đang có những loại thuốc điều trị nào? Mời bạn đọc theo dõi bài viết sau đây để cùng tìm hiểu nhé!

Viêm khớp gối là bệnh gì?

Khớp gối là một trong những khớp giữ vai trò quan trọng trong việc chịu trách nhiệm nâng đỡ toàn bộ trọng lượng cơ thể, duy trì sự vận động bình thường của đôi chân. Khớp gối hoạt động được trơn tru là nhờ có sư phối hợp của các hệ thống gân, dây chằng, cơ, sụn khớp và bao khớp

Trong đó sụn khớp là phần cấu tạo quan trọng và là lớp mô bao lấy đầu xương. Chúng đóng vai trò quan trọng như một lớp đệm bảo vệ, giúp giảm chấn động, tránh sự cọ xát giữa 2 đầu xương. Vì lý do nào đó có thể do chấn thương hay lão hóa,…làm lớp sụn này bị bào mòn trở nên xù xì khiến cho 2 đầu xương cọ xát trực tiếp với nhau mà gây ra hiện tượng viêm khớp gối.

Viêm khớp gối xảy ra khi một hoặc hai bên đầu gối có hiện tượng viêm nhiễm. Tình trạng này gây phá hủy sụn khớp nghiêm trọng và khiến cho đầu gối bị sưng, đau khiến cho người bệnh gặp khó khăn trong di chuyển.

Mục tiêu của thuốc điều trị viêm khớp gối

Khi bị viêm khớp gối ở mức độ nhẹ và vừa bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị bằng thuốc kết hợp với các biện pháp chăm sóc, hỗ trợ điều trị bệnh tại nhà. Tuy nhiên, nếu khớp gối bị tổn thương nghiêm trọng bạn có thể bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật thay khớp gối nhân tạo.

Hầu hết bệnh nhân viêm khớp gối được chỉ định dùng thuốc. Tùy vào mức độ nghiêm trọng của bệnh cũng như nguyên nhân gây bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp.

Mục tiêu của phương pháp điều trị này là giúp giảm cơn đau, cải thiện hiện tượng viêm đỏ, tê bì, cứng khớp, tăng khả năng chuyển động của khớp… Bên cạnh thuốc làm giảm triệu chứng, bác sĩ thường chỉ định phối hợp với một số loại thuốc có tác dụng tái tạo mô sụn và phục hồi cấu trúc xương khớp, tăng cường mật độ xương và làm chậm quá trình lão hóa.

Để điều trị viêm khớp gối từ Đông y cho tới Tây y đều có rất nhiều những biện pháp dùng thuốc khác nhau để cải thiện tình trạng đau nhức của bạn, giúp bạn cân bằng lại cuộc sống của mình. Dưới đây là các loại thuốc điều trị viêm khớp gối phổ biến nhất hiện nay.

Điều trị viêm khớp gối bằng thuốc Tây y

1. Thuốc giảm đau

Khi bệnh viêm khớp gối của bạn vẫn còn ở thể nhẹ thì thuốc giảm đau được dùng phổ biến nhất là acetaminophen (hay còn được gọi là paracetamol). Nhóm thuốc này chỉ tập trung vào tác dụng giảm đau, chứ không có tác dụng kháng viêm.

Paracetamol chống chỉ định với những người bị suy thận nặng, mắc bệnh gan hoặc người có tiền sử nghiện rượu. Do đó, bạn nên trình bày với bác sĩ về tiền sử bệnh lý của mình để hạn chế những rủi ro có thể phát sinh khi dùng thuốc.

2. Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs)

Khi những cơn đau ở mức độ từ trung bình trở lên thì paracetamol sẽ không còn hiệu quả, do đó bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh sử dụng sang nhóm thuốc NSAIDs có công dụng chống viêm giảm đau tốt hơn. Một số các loại thuốc NSAIDs cổ điển là aspirin, diclofenac, ibuprofen.

Mặc dù NSAIDs cổ điển phát huy được công hiệu chống viêm giảm đau tốt nhưng lại gây cho bạn nhiều tác dụng phụ liên quan đến dạ dày (loét dạ dày, thậm chí là gây xuất huyết tiêu hóa)

Để lý giải phản ứng phụ này, bạn có thể tham khảo cơ chế hoạt động của NSAIDs khi vào trong cơ thể của chúng ta như sau:

NSAID vừa làm giảm viêm vừa làm giảm đau bằng cách ức chế tổng hợp cyclo-oxygenase (COX), một loại enzyme quan trọng trong tổng hợp prostaglandin. Có hai dạng chính của enzyme COX: COX-1 và COX-2.

• COX-1 có mặt trong hầu hết các mô
• COX-2 chỉ xuất hiện trong phản ứng viêm

Do đó, khi NSAID thực hiện vai trò ức chế sự tổng hợp prostaglandin gây viêm (thông qua ức chế hoạt động của enzym COX-2), thì vô tình ức chế luôn cả sự tổng hợp prostaglandin bảo vệ niêm mạc dạ dày - tá tràng (do ức chế hoạt động của enzym COX-1)

Hiện nay, có một số thuốc NSAID mới gọi là thuốc ức chế chuyên biệt COX-2 chỉ ức chế sự tổng hợp prostaglandin gây viêm nên ít gây hại dạ dày hơn như celecoxib, etoricoxib...

Nhưng các thuốc NSAID mới này lại có nguy cơ gây bệnh tim mạch nhiều hơn (một thuốc là rofecoxib đã rút ra khỏi thị trường dược phẩm vì chứng tỏ gây hại tim mạch).

3. Thuốc bôi ngoài da

Các thuốc thường dùng như diclophenac gel, ketoprofen gel, profenid gel được khuyến cáo sử dụng điều trị thoái hóa khớp tay và khớp gối, không khuyến cáo điều trị thoái hóa khớp hông.

4. Thuốc tiêm (Tiêm nội khớp)

Tiêm corticoid (corticosteroid)

Corticoid có cấu trúc steroid nên được gọi là corticosteroid (hay còn gọi là glucocorticoids) là nhóm thuốc kháng viêm mạnh. Chúng được dùng để giảm phản ứng viêm xảy ra ở khá nhiều bệnh, trong đó có viêm khớp gối

Corticoid tác dụng trên nhiều giai đoạn khác nhau của quá trình viêm, không phụ thuộc vào nguyên nhân gây viêm. Thuốc hoạt động tương tự như cortisol được cơ thể tiết ra. Cortisol được sản xuất bởi tuyến thượng thận, ảnh hưởng đến nhiều chức năng trong cơ thể, trong đó có chức năng miễn dịch. Cortisol có khả năng kiểm soát tình trạng viêm bằng cách giảm mật độ các thành phần trung gian gây viêm

Corticoid có thể gây ra một số tác dụng phụ như là: Viêm loét dạ dày tá tràng, nặng có thể gây xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày, tăng đường máu, tăng huyết áp,..

Tiêm acid hyaluronic

Acid hyaluronic (AH) là một polysacharid có trong thành phần dịch khớp, với hàm lượng từ 2,5 - 4,0mg/ml. AH có nhiệm vụ giảm xóc, bôi trơn và bảo vệ khớp. Nó có tính chất nhớt và đàn hồi tùy thuộc vào lực tác động (nếu lực tác động lên mạnh, nó có tính chất đàn hồi, còn nếu lực tác động nhẹ thì nó như là dầu bôi trơn).

Khi bị viêm khớp gối, số lượng acid hyaluronic giảm chỉ còn ½ đến ²⁄_³ so với bình thường. Do đó, khiến độ nhớt của dịch khớp bị giảm, làm mất khả năng bảo vệ sụn khớp, dẫn đến quá trình hủy hoại khớp.

Việc bổ sung AH giúp tăng nồng độ và trọng lượng phân tử của AH nội sinh, làm cải thiện đáng kể chức năng khớp, phát huy công dụng giảm đau và giảm viêm đáng kể. AH có tác dụng giảm đau do khi tiêm vào trong khớp, nó làm giảm sản sinh các hóa chất gây viêm trong dịch khớp (PE G2, bradykinin), ức chế cảm thụ đau ở người bệnh. AH có tác dụng kháng viêm do ngăn chặn tác dụng của cytokyne và ngăn chặn sinh tổng hợp PGE2.

Tuy nhiên, kết quả tiêm axit hyaluronic ở mọi người rất khác nhau, hiệu quả có vẻ kém hơn ở người cao tuổi và người bị viêm khớp gối nặng.

Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu tự thân (PRP-Platelet Rich Plasma)

Huyết tương giàu tiểu cầu tự thân là huyết tương có nồng độ tiểu cầu cao gấp nhiều lần so với huyết tương trong máu bình thường được tách chiết từ máu của chính bạn.

Sở dĩ cần một nồng độ lớn tiểu cầu trong liệu pháp PRP vì khi tiểu cầu được hoạt hóa sẽ dẫn đến quá trình ly giải các hạt α chứa bên trong tiểu cầu, từ đó giải phóng ra nhiều loại protein là các cytokine chống viêm và hàng chục các yếu tố tăng trưởng (growth factor) tham gia vào quá trình sửa chữa, tái tạo tổ chức tổn thương sụn, xương, phần mềm...

Nhiều nghiên cứu cho rằng, PRP cho kết quả tốt hơn và lâu dài hơn so với điều trị bằng tiêm tại số chất nhờn acid hyalorunic, một liệu pháp điều trị được coi là tiêu chuẩn và đang được sử dụng rộng rãi hiện nay.

Tiêm tê bào gốc từ mô mỡ tự thân (Adipose Derived Stemcell-ADSCs)

Tế bào gốc (SCs) là những tế bào có khả năng phân chia và biệt hóa thành nhiều loại tế bào bình thường khác của cơ thể (tế bào sụn, tế bào xương, tế bào cơ tim,..), chúng có thể bù đắp, thay thế các tế bào đã chết hoặc bị bệnh.

Tế bào gốc có thể được lấy ở tủy xương và máu ngoại vị nhưng do số lượng ít, không đáp đủ điều kiện trong điều trị bằng tế bào gốc nên việc nghiên cứu ứng tế bào gốc ở mô mỡ (ADSCs) đã mở ra tiềm năng lớn trong điều trị viêm xương khớp.

Mô mỡ thường được lấy từ chính thắt lưng của người bệnh (mỗi lần lấy khoảng 50ml để tách chiết lấy tế bào gốc rồi cấy và nhân lên, sau đó được tiên vào khớp gối nhằm điều trị các triệu chứng đau nhức, viêm sưng của thoái hóa.

Tế bào gốc khi được tiêm vào khớp gối sẽ làm hoạt hóa và hỗ trợ các tế bào khác trong sụn phát triển. Phương pháp điều trị mới này có hiệu quả trung bình kéo dài từ 3-4 năm/1 lần tiêm tế bào gốc. Tuy nhiên, tuổi thọ càng cao thì thời gian phát huy hiệu quả càng ngắn.

5. Thuốc điều trị tác dụng chậm

Hiện nay, nhiều người khi điều trị viêm khớp bằng thuốc đặc trị thường e dè những tác dụng phụ của thuốc nên họ có khuynh hướng sử dụng sang các thuốc hay chế phẩm có chứa hợp chất thiên nhiên như: glucosamin, chondroitin và collagen type II

Glucosamin

Glucosamin có ái lực đặc biệt với mô sụn, kích thích chọn lọc tế bào sụn ở mô sụn bị hư hỏng (cần sửa chữa) bằng cách sản xuất ra proteopolycan tạo ra mô sụn mà không tác dụng trên phần sụn còn lành lặn.

Thêm nữa, glucosamin còn ức chế các enzym tiêu hủy protein (collagenase, phospholinase, stromelysin), giảm các gốc tự do gây phá hủy sụn khớp (suferoxid). Bên cạnh đó, glucosamin còn cải thiện sự thu nhận canxi vào xương, chống sự thoái hóa sụn xương; tăng sản xuất cải thiện độ nhớt của hoạt dịch, giảm sự khô cứng khớp.

Khác với các nhóm thuốc NSADs, glucosamine chỉ có thể gây ra tác dụng phụ là dị ứng nhẹ.

Chondroitin

Chondroitin là một sulfat glycosaminoglycan (GAG) bao gồm một chuỗi xen kẽ các loại đường (N - acetylgalactosamin và axít glucuronic). Chúng như là một phần của proteoglycan có ở sụn khớp. Mất chondroitin từ sụn là nguyên nhân chính gây ra viêm khớp gối.

Chondroitin được đưa từ ngoài vào thay cho chondronitin nội sinh của sụn khớp bị thiếu hụt. Khi được đưa vào cơ thể chondroitin đóng vai trò chống viêm, kích thích tổng hợp proteoglycan, axit hyaluronic nhằm tăng tính vững bền của collagen nội bào, giữ tính vững chắc, đàn hồi của sụn khớp.

Đồng thời, chúng cũng làm giảm hoạt động dị hóa (catabolic) của sụn, ức chế sự tổng hợp các enzym proteolytic, nitric oxid và các chất khác vốn là những chất  góp phần  vào cơ chế  gây thiệt hại sụn gây chết sụn khớp

Vốn là chất nội sinh nên hầu như không độc kể cả khi dùng lâu dài. Hiếm gặp các phản ứng nôn, buồn nôn, tiêu chảy, ngứa nổi mày đay. Dùng quá liều có thể bị đau khớp chân khi di chuyển, rụng tóc, nhức đầu, nôn… song ngừng dùng sẽ hết

Collagen type II

Ở trong thành phần sụn khớp, collagen type II chiếm tới 90% có nhiệm vụ là giúp khớp dẻo dai và linh hoạt hơn. Khi sụn bị tác động, các sợi collagen type II cũng bị tổn thương theo.

Tại viện Nghiên cứu InterHealth (Mỹ), bằng công nghệ chiết xuất thủy phân nhiệt độ thấp, đã phát minh ra dưỡng chất sinh học Collagen type II không biến tính (undenatured  typ II collagen, viết tắc là UC-II) có khả năng đi thẳng vào khớp, cung cấp dưỡng chất và bảo tồn phần sụn khớp hư hại ngăn chặn quá trình thoái hóa sụn.

Khi sử dụng UC-II bằng đường uống, một phần (khoảng 53%) được cơ thể hấp thu để trở thành nguyên liệu quan trọng cung cấp dưỡng chất giúp nuôi dưỡng và phục hồi, tái tạo các mô sụn tại các khớp bị tổn thương

Phần còn lại (47%) vẫn duy trì cấu trúc phân tử và các đặc tính sinh học (không bị biến dổi) tồn tại ở ruột non, tác động vào hệ miễn dịch của cơ thể, bảo vệ collagen type II trong sụn khớp không bị phá hủy theo quy luật tự nhiên.

Cần lưu ý, thuốc Tây tuy có tác dụng giảm đau nhanh nhưng lại tiềm ẩn rất nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe. Chính vì vậy, việc sử dụng thuốc cần tuân thủ theo đúng chỉ định và liều lượng của bác sĩ. Trong quá trình điều trị nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào cũng cần thông báo ngay có bác sĩ để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Sử dụng thuốc Đông y điều trị viêm khớp gối

Theo y học cổ truyền, viêm khớp gối sinh ra do yếu tố ngoại nhân (phong, hàn, thấp) xâm nhập và nội nhân (can thận tổn thương, khí huyết hư tổn). Do đó, cơ chế điều trị của Đông y là tác động từ gốc, đẩy lùi căn nguyên, khu phong, trừ thấp, thông kinh lạc, lưu thông khí huyết, phục hồi tạng phủ và tăng cường sức khỏe, ngăn ngừa tái phát lại.

Để điều bệnh viêm xương khớp, trong kho tàng của Đông y có rất nhiều bài thuốc và thảo dược khác nhau để điều trị. Nhưng chung quy lại, trong các bài thuốc điều trị bao giờ cũng sẽ có các vị thuốc như: độc hoạt, thổ phục linh, thương truật. Các vị thuốc giúp bồi bổ xương cốt gồm: ngưu tất, đỗ trọng, cổ tích. Còn độc hoạt tang ký sinh, quế chi là những vị thuốc có tác dụng thông kinh hoạt lạc giúp giảm đau cho người bệnh.

Rất nhiều người cho rằng, dùng thuốc Đông y thì không để lại tác dụng phụ như thuốc Tây y nhưng đó là một quan niệm sai lầm.

Thực tế, bạn vẫn có thể gặp các tác dụng phụ của thuốc Đông y nếu:

• Dược sĩ bào chế thuốc không đúng cách
• Bảo quản dược liệu sai kĩ thuật
• Một số cơ sở Đông y sử dụng nguồn dược liệu không rõ nguồn gốc, xuất xứ
• Thuốc Đông y được trà trộn với thuốc Tân dược gây cho bạn sự hiểu lầm về tác dụng giảm đau nhanh của thuốc
• Tự ý bốc thuốc về uống
• Dược liệu còn tồn dư thuốc trừ sâu hoặc nhiễm kim loại nặng

Do đó, nếu bạn muốn điều trị bằng thuốc Đông y thì bạn cần phải lựa chọn cẩn thận các cơ sở khám chữa bệnh có uy tín, tránh trường hợp tiền mất tật mang.

Nên điều trị viêm khớp gối bằng thuốc Đông y hay Tây y?

Dù là Đông y hay Tây y thì mục đích điều trị viêm khớp gối là ngăn chặn, làm chậm quá trình thoái hóa của sụn khớp.

Như bạn đã biết, cả Đông y và Tây y đều có những ưu và nhược điểm riêng trong việc điều trị viêm khớp gối. Biện pháp điều trị mang lại hiệu quả là biện pháp phù hợp với bản thân. Có thể áp dụng cùng một phương pháp có người khỏi bệnh, có người lại không. Vậy hiệu quả của từng phương pháp phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như:

• Mức độ nghiêm trọng của bệnh
• Thể trạng sức khỏe của người bệnh
• Sự phù hợp cơ địa của bạn với thuốc Đông y hay Tây y (có người chữa bằng Tây y thì khỏi nhưng cũng có người phù hợp với Đông y hơn)
• Bạn có tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ không
• v.v…

Vì thế, để tìm được đúng phương pháp điều trị cho bản thân mình, bạn hãy đến các cơ sở điều trị chuyên khoa có uy tín để được thăm khám và điều trị. Tại đây, bằng chuyên môn và kinh nghiệm của mình, các bác sĩ sẽ giúp bạn xây dựng phác đồ điều trị phù hợp với từng trường hợp bệnh. Việc của bạn là hãy tuân theo đúng chỉ định điều trị của bác sĩ để có được kết quả điều trị ưng ý.

Lưu ý khi điều trị viêm khớp gối

Kết hợp uống thuốc với chế độ dinh dưỡng khoa học

Chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng khá lớn đến quá trình trị bệnh. Các món ăn, thực phẩm có thể giúp quá trình trị bệnh đạt kết quả tốt hơn hoặc khiến tình trạng đau thêm nghiêm trọng hơn tùy thuộc vào thực đơn ăn uống hàng ngày của bạn

Những thực phẩm bạn nên ăn như:

• Các loại cá béo (cá ngừ, cá hồi, …) chứa nhiều Omega-3
• Xương ống hoặc sườn hầm
• Bông cải xanh (súp lơ xanh)
• Các loại quả mọng (nho, mận, việt quất, dâu tây,…)
• Các loại trái cây có múi như cam, bưởi, quýt,…chứa vitamin C

Và bạn cần hạn chế các thực phẩm:

• Các loại thịt đỏ (thịt chó, thịt trâu,…)
• Đồ ăn đóng hộp, chế biến biến sẵn (thịt hộp, xúc xích, dăm bông,..)
• Thức ăn chiên xào chứa nhiều dầu mỡ
• Các loại bánh kẹo chứa nhiều đường hóa học

Tập luyện thể dục thường xuyên

Bạn nên lựa chọn một số bài tập nhẹ nhàng, phù hợp như: đi bộ, đạp xe, yoga, thái cực quyền,… đủ để hỗ trợ cải thiện vận động khớp gối và tăng cường sức mạnh của mô cơ xung quanh, tránh các bài tập mạnh, đòi hỏi khớp gối phải vận động nhiều như chạy bộ, bóng đá, bóng chuyền

Trước khi luyện tập bạn nên dành ra ít nhất 10 phút để khởi động nhằm giúp khớp được giãn ra, tránh các chấn thương khác

Một số lưu ý khác

• Luôn giữa cân nặng ở mức hợp lý
• Tránh mang vác vật nặng
• Đi, đứng, ngồi đúng tư thế

Như bạn đã biết, viêm khớp gối nếu không được kiểm soát thì sẽ gây cho mình rất nhiều biến chứng nguy hiểm như biến dạng khớp, teo cơ,... Song song với việc điều trị bằng thuốc bạn đừng quên xây dựng cho mình một lối sống lành mạnh để việc điều trị có sớm có kết quả. Và đặc biệt, phải luôn giữ tinh thần lạc quan để nhanh chóng đẩy lùi bệnh nhé.

Chúc bạn mau chóng bình phục!

Link tham khảo: https://www.arthritis-health.com/types/osteoarthritis/knee-osteoarthritis-treatment